Interview met Geert van der Veer

In volle vaart naar een duurzaam landbouwsysteem in 2030

Geert van der Veer (1976, Boxtel) is voorzitter van Herenboeren NL en lid van het Kernteam van de Boerenraad. Een enthousiast, actief en bevlogen ondernemer. Vanaf 11 jaar jong liep hij, al vragenstellend, rond op een boomkwekerij. Hij volgde de Landbouwopleiding bij de HAS en werkte voor LTO. Van jongs af aan een nieuwsgierig aagje, vragensteller en opinieleider pur sang. Waarom is hij mede-initiatiefnemer van de Boerenraad?

Planet, profit & people

De Boerenraad stelt duurzame oplossingen voor de landbouw naar 2030 ten doel. Dat onderschrijft Geert van harte. En hoe zetten we daar nu de juiste stappen voor? Geert is voorzitter van Herenboeren Nederland. Daarbij staan de drie P’s centraal: natuurgedreven werken (planet), een continuïteitsmodel waar waardencreatie boven winst maken gaat (prosperity) en sociaal verbonden opereren (people). Bij alle bedrijfsonderdelen draaien zowel de zorg voor en om de aarde, bedrijfsmatigheid, gezondheid en welzijn van mens en dier mee.

Bodem is de basis

Bij Herenboeren en ook bij de Boerenraad is de bodem de basis, de kern. Geert: ‘De Boerenraad heeft vijf thema’s benoemd waarbij onder meer ook kwaliteit, gebruik, maar ook de verkrijgbaarheid, beschikbaarheid en prijs van landbouwgrond in Nederland van groot belang is. De Boerenraad inspireert boeren en biedt perspectief. Voor de gehele sector staan de volgende uitdagende hobbels / thema’s centraal richting een toekomstbestendige landbouw:

  • Betaalbare toegang tot grond
  • Een inspirerend en stimulerend wettelijk kader
  • Financiering van de omslag naar een toekomstbestendige landbouw
  • Kennis, leren, onderzoek en onderwijs
  • Versterken van de positie van de boer in de keten en in zijn sociale positie

‘We gaan hier op een pragmatische en oplossingsgerichte manier mee aan de slag waarbij de stem van de boeren doorslaggevend is. We werken nu een plan uit om genoemde hobbels concreet aan te pakken. Hobbels opruimen voor een toekomstbestendige landbouw die in balans is met natuur en samenleving’, vult Geert enthousiast aan.

Professioneel

In de visie van de Boerenraad staat dit ook: ‘Op weg naar een land- en tuinbouw die natuurgedreven, sociaal verbonden en economisch gedragen is.’ En dat wil Geert zeker benadrukken. ‘Een professionele aanpak is noodzakelijk. Net zoals de Herenboeren allemaal professionele bedrijven zijn, zeker geen Ot & Sien hobbyboeren. Zo zijn we bezig met robots en drones in samenwerking met een universiteit. Het model lijkt misschien uit de jaren ‘50 maar wel degelijk bezig met hypermoderne technieken.’

Mogelijkheden voor verandering

Om de omslag te kunnen maken, moet er aandacht zijn voor de grond, voor de natuur, de seizoenen, voor wat er mogelijk is in het Nederlandse landschap. Maar ook wat mogelijk is met een groep mensen in een bepaald gebied (de sociale verbondenheid, de prosumenten). En het moet economisch, als bedrijf, ook zijn bijdrage kunnen leveren. ‘En wat dacht je van passende wet- en regelgeving!’ Om de land- en tuinbouw toekomstbestendig te maken, is professionaliteit op elk vlak noodzakelijk.

Niemand eet alleen bloemkool

De Herenboeren (8 boerderijen inmiddels) zijn allemaal coöperatief van opzet. De huishoudens / consumenten in een bepaald gebied rondom de boerderij zijn samen eigenaar van de boerderij. De visie van de Herenboeren is dan ook: ‘samen duurzaam voedsel produceren’ De boer is in dienst van de coöperatie en zo van de consumenten. Samen bepalen zij de aanpak, de behoefte en de mogelijkheden.

Geert: ‘En aangezien niemand alleen bloemkool eet, worden deze Herenboeren al snel mooie, gemengde bedrijven. Ook met aandacht voor dierenwelzijn door aansluiting bij CaringFarmers bijvoorbeeld. Doel van Stichting Herenboeren NL is om uiteindelijk alle Nederlanders bij de productie van hun voeding te betrekken. Herenboeren NL ziet ruimte voor de vestiging van 35.000 gemengde bedrijven, zoals Herenboerderijen in Nederland. Een netwerkorganisatie die diep geworteld is in de lokale gemeenschappen waarvoor zij werkt, op natuurinclusieve basis, op weg naar een kringlooplandbouw.’

De aanpak

Als we de huidige aanpak niet (meer) vinden passen, of de tijdigheid ervan inzien, dan moeten we gezamenlijk naar een duurzame(re) oplossing. Toch? Geert komt nu echt goed op stoom. ‘Zeker. En daarbij moeten we vernieuwen en innoveren, maar zeker ook gebruikmaken van alle kennis en kunde die er nu al in alle sectoren bestaat. Al is dat misschien niet de gewenste oplossingsrichting. Elke sector en elke methode barst van de kennis. Tegenstand bieden tegen iets als je de oplossing niet hebt of ziet, helpt niet. De Boerenraad pretendeert ook zeker niet de oplossing te weten, maar gezamenlijk zijn de mogelijkheden eindeloos.’

Geluk, gezondheid en welzijn

Tussendoor zou Geert ook graag de bekende piramide van Maslow willen vernieuwen. Daar waar nu geldelijk gewin en carrière maken vaak als top van de Maslow piramide (zelfontplooiing) worden gezien, stelt hij voor om gezondheid, geluk en welzijn als ultiem doel na te streven. ‘Ik ben ervan overtuigd dat we daarvoor wel aan de voet van de piramide moeten beginnen met veranderen. We moeten op zoek naar nieuwe concepten voor voeding, wonen, samenleven, etc. Alles voor dat uiteindelijk doel van gezondheid, geluk en welzijn. Meer heeft een mens toch niet nodig?!’

Oplossingsgroepen

De Boerenraad gaat werken met oplossingsgroepen die allemaal een specifiek thema oppakken. Want de raad is er voor én door boeren en is onafhankelijk. Elk thema en dus oplossingsgroep kent een andere samenstelling. Iedereen die bijdraagt aan een thema helpt mee aan een duurzame toekomst van een land- en tuinbouw die natuurgedreven, sociaal verbonden en economisch gedragen is. Of zoals Geert het verwoordt: ‘De thema’s zijn groots maar als deze vijf grote hobbels gladgestreken zijn, dan ligt de weg naar een goede balans wel helder en strak geplaveid voor ons.’

Van tijdelijke aard

De Boerenraad is geen instituut dat eeuwig wil blijven bestaan. Het gaat erom dat de boeren samen met consumenten, met de overheid, met onderwijsinstanties en andere stakeholders de oplossingsrichting te pakken krijgen. Met het wegnemen van de hobbels richting een duurzame land- en tuinbouw, is het bestaansrecht van de Boerenraad ook weggenomen. Zo krijgt de raad een tijdelijk karakter. Wel met constant de bekende stip op de horizon voor ogen: hoe krijgen we de landbouw verduurzaamd per 2030.

Gezond leven en een gezonde aarde

Geert sluit mooi af: ‘Laten we die stip zeker in het vizier houden. En de aarde laten bepalen wat we kunnen eten!’ Hij heeft de ambitie en wil er vol voor gaan. Hij ziet de vraag via Herenboeren groeien. Zowel via consumenten, prosumenten als via de boeren. Allemaal in volle vaart op weg naar een duurzame land- en tuinbouw in 2030. Ga je mee?!