Kees van Zelderen (1957, Westerbeek), is biologisch melkveehouder, bestuurder en lid van het Kernteam van de Boerenraad. Al tientallen jaren bewust deeltijdboer (samen met zijn broer). Daardoor had hij ruimte om eerder zijn kinderen op te voeden en nu om bestuurlijk actiever te zijn. Een grensverlegger en pionier pur sang, zoals hij het zelf aangeeft.

Geografisch gezien staat Kees’ ouderlijk huis op een historisch kruispunt van Gelderland, Brabant en Noord-Limburg. Ook persoonlijk kent hij een pioniersachtergrond. ‘Wij kwamen hier als protestanten in het katholieke zuiden wonen. Ontginningsgebied. We hadden een eigen kerk, eigen school, etc. Pas op de middelbare school kwam ik andere mensen tegen en leer je integreren. In 2000 starten met biologisch boeren was ook redelijk grensverleggend. Altijd weer de randen opzoeken. Nooit doen wat de buren doen. Een eigen koers varen is erg belangrijk’, zo verwoordt Kees het zelf. ‘Ik steek als bestuurder snel mijn vinger op als er ergens iets braak ligt. Lange lijnen voor de toekomst uitzetten en mijn eigen rol daarin oppakken. Dat typeert mij.’

Het is duidelijk; hier is een bestuurder, een denker aan het woord. Al is boerenwerk vaak fysiek werk, het geeft Kees ook de nodige tijd om zelf te ‘herkauwen’. Zo kan hij goed nadenken over projecten, ontwikkelingen en toekomstplannen. Het boerenwerk biedt zo focus, tijd, reflectie en voorbereidingstijd voor een interview als deze bij voorbeeld.

Naast biologische boer is Kees portefeuillehouder Klimaat & Duurzame Energie bij LTO Nederland. Kees: ‘Klimaat is dermate belangrijk dat het als een breekijzer dient voor verschillende discussies. Via een opzet met veel klimaattafels is er inmiddels een ‘klimaatplan van Nederland’ ontstaan. Dat was een drukke tijd waarin ik namens alle boeren en tuinders sprak over het klimaat in Nederland.’

Inmiddels is het tijdsbeslag hiervoor iets minder geworden. Maar Kees geeft aan zich eerder wel zorgen te hebben gemaakt over de boeren. ‘Het leek er op dat boeren niets meer wilden. Dat is gelukkig niet zo. Ik ben voorstander van het zoeken naar vitale componenten in organisaties en relaties. Als je die kent, kun je de positieve energie gebruiken voor het oplossen van (pijn)punten.’

Kom je dan weer terug op het grenzen verkennen en lange lijnen voor de toekomst uitzetten, dan past de Boerenraad daar bij uitstek bij. Deze heeft als doel een toekomstagenda voor de Nederlandse land- en tuinbouw opzetten.

‘Een volwassen biologische landbouw vraagt om een goede organisatie van boeren en tuinders. Met dezelfde passie en gedrevenheid waarmee ik me destijds heb ingezet voor vakgroep Biovak, Biohuis, Bionext en BioBeurs, ga ik nu met de Boerenraad aan de slag. Dus toen ging Kees’ vinger weer omhoog. Kees: ‘Boeren hebben nu waarden die niet altijd direct beloond worden maar die wel ineens zichtbaar worden als ze ermee zouden stoppen. Als dat gebeurt, wil ik graag concreet maken wat die biologische boeren al die tijd hebben verzorgd. Aangeven wat er in de transformatie al gedaan is. En wat er nog aan hinderpalen weggehaald moet worden.’

Dat brengt ons bij de vijf centrale thema’s van de Boerenraad. Ook hier weer die lange termijn; hoe krijgen we de landbouw verduurzaamd per 2030. De Boerenraad heeft vijf hoofdhobbels op de agenda staan. ‘Er zijn nu voldoende pioniers die zichtbaar maken hoe die uitdagingen aan te pakken. Iedereen kan ermee aan de slag. De term ‘gangbare boer’ bestaat eigenlijk niet meer. Ook die hebben vaak al heel inspirerende afslagen genomen en keuzes gemaakt. Nu moeten de vitale componenten in het licht komen en mensen in beweging. Functie van de Boerenraad is om dat licht te richten en de stip op de horizon te benoemen, te concretiseren. En om de hobbels die er zijn aan te pakken met oplossingsgroepen’, aldus Kees.

Hij vervolgt: ‘De Boerenraad is succesvol als je over een aantal jaren positief terug kunt blikken. En kunt zeggen dat je in 2019 aan de start stond van iets heel positiefs, een omslag. Dit platform is positief, is vóór een heleboel zaken. Bouwt aan een beweging die ervoor zorgt dat veel boeren en tuinders er weer zin in krijgen! Het gaat om het verenigen van mensen, lokale en regionale gemeenschappen. Plus netwerken in wisselende samenstellingen die elkaar en anderen inspireren en ondersteunen.

Dat is een heel andere, nieuwe manier van werken. Niet bouwen aan een instituut, maar een beweging, een platform, dat elkaar faciliteert en helpt. De biologische sector heeft nu het gevoel een beetje verloren te raken in het geheel. Hopelijk draait dat positief. We hebben veel mensen nodig die iets faciliteren. In de huidige tijd ontstaan bewegingen op andere manieren. Iets dat jongeren heel goed begrijpen.’

Qua diversiteit kan de Boerenraad nog wel wat aanvulling gebruiken. Bij voorkeur ziet Kees jeugdigheid en diversiteit in de oplossingsgroepen ontstaan. En dan natuurlijk ook zowel mannelijke als vrouwelijke ondernemers. Op alle vlakken een grote variëteit zodat er een mooie balans ontstaat.

Persoonlijk wil boer Kees ook nog een keer pionieren. Want steeds vaker denkt hij na over zijn eigen nalatenschap. Wat hij als boer uiteindelijk aan bedrijf en gedachtengoed wil achterlaten. En hoe dat dan een mooi vervolg krijgt. Hij denkt erover een natuurboerderij op te zetten. Met blijvend groen grasland en agroforestry gecombineerd. Een veeteelt-, melk-, notenbedrijf in een eigentijdse boomgaard. Waar bomen cruciaal zijn. ‘En waar op allerlei manieren herkauwers goede gesprekken met mooie muziek hebben. Dat als basis dient om op een ander niveau met elkaar te communiceren en na te denken.’

Lange lijnen naar wat klinkt als een hele mooie toekomst.